Sérhæfðar innlendar fjárfestingar Lífeyrisauka

Áhættudreifing er mikilvægur þáttur í uppbyggingu eignasafna, sérstaklega þeirra sem hafa langan fjárfestingartíma, þar sem með henni má halda fram að dregið sé úr sveiflum í ávöxtun. Með hliðsjón af þessu hefur stjórn Lífeyrisauka sett sér það markmið í fjárfestingarstefnu undanfarinna ára að byggja upp dreift og fjölbreytt eignasafn bæði innanlands og erlendis.

Segja má að með breyttu fjárfestingarumhverfi lífeyrissjóða í kjölfar efnahagshrunsins árið 2008 hafi Lífeyrisauka hafið vegferð sína er kemur að innlendum sérhæfðum fjárfestingum. Slíkar fjárfestingar hafa verið eyrnamerktar með þeim hætti að þær feli almennt í sér lengri binditíma, eru oft óskráðar og illseljanlegri en hefðbundnari fjárfestingar. Væntingar um ávöxtun eru að jafnaði hærri en hefðbundinna fjárfestingarkosta en að sama skapi getur oft fylgt þeim heldur meiri áhætta. Dæmi um sérhæfðar fjárfestingar eru framtaksfjárfestingar, fasteignafjárfestingar, sérhæfð lán og fjárfestingar í innviðum auk annarra verkefna.

Á heildina litið hefur vegferð sjóðsins í innlendum sérhæfðum fjárfestingum gengið vel, en þó eru dæmi um fjárfestingar sem hafa gengið verr en upphaflegar forsendur gerðu ráð fyrir. Sem dæmi má nefna kísilver PCC á Bakka við Húsavík en sú fjárfesting hefur gengið verr en áætlanir gerðu ráð fyrir.

Frá árinu 2008 hefur eignaflokkurinn, innlendar sérhæfðar fjárfestingar í heild sinni, skilað um 1.971 milljón króna hagnaði af heildarfjárfestingu upp á um 4.099 milljónir króna. Á myndinni hér að neðan má sjá árangur einstakra fjárfestinga Lífeyrisauka sem eru nýhafnar, komnar langt á veg eða lokið (dökk gráu súlurnar).

Framtaksfjárfestingar:

• Framtaksfjárfestingarsjóðurinn HORN II: Árið 2013 ákvað Lífeyrisauki að fjárfesta í framtaksfjárfestingasjóðnum Horn II á vegum sjóðastýringarfélagsins Landsbréfa sem meðal annars fjárfesti í félögunum Hvatningu, stærsta eiganda Bláa Lónsins, Fáfni Offshore og Kea hótelum. Árleg ávöxtun er um 25%.
  
  
• Íslenski Athafnasjóðurinn: Árið 2011 ákvað Lífeyrisauki að taka þátt í Íslenska athafnasjóðnum á vegum Stefnis sem meðal annars fjárfesti í Högum, Sjóvá og 66 Norður. Árleg ávöxtun er um 17%.
  
  
• Íslenski Athafnasjóðurinn II: Árið 2013 fjárfesti Lífeyrisauki í framhaldssjóð Íslenska athafnasjóðsins á vegum Stefnis, Íslenska athafnasjóðsins II. Hann fjárfesti meðal annars í Festi og Skeljungi. Árleg ávöxtun er um 14%.
  
  
• Íslenski Athafnasjóðurinn III: Árið 2016 fjárfesti Lífeyrisauki í framhaldssjóði Íslenska athafnasjóðsins á vegum Stefnis sem meðal annars fjárfesti í Reykjavík EDITION, Terra, Hamri, Lyfju og Men&Mice. Árleg ávöxtun er um 12%.
  
  
• Edda slhf: Árið 2013 fjárfesti Lífeyrisauki í innlenda framtakssjóðnum Eddu hjá sjóðastýringarfyrirtækinu Virðingu. Sjóðurinn fjárfesti meðal annars í Dominos, Securitas, Marorku og Íslands hótelum. Árleg ávöxtun er um 10%.
  
  
• Framtaksfjárfestingarsjóðurinn HORN III: Árið 2016 fjárfesti Lífeyrisauki í framtaksfjárfestingarsjóðnum Horn III á vegum sjóðastýringarfélagsins Landsbréfa sem meðal annars fjárfestir í Ölgerðinni, Hópbílum og Bílaleigu Flugleiða. Árleg ávöxtun er um 4%.
  
  
• TFII: Árið 2017 fjárfesti Lífeyrisauki í TFII, upphaflega á vegum Íslenskra verðbréfa, sem hefur fjárfest í Hreinsitækni, Hringrás, Coripharma og Genis.Árleg ávöxtun er hingað til um 3%.

• Kjölfesta: Árið 2012 fjárfesti Lífeyrisauki í framtakssjóðnum Kjölfestu sem var samstarf Virðingar og ALM ráðgjafar. Sjóðurinn fjárfesti meðal annars í Meniga, Oddi, Senu, Íslands hótel. Árleg ávöxtun er um 1%.
  
  
• Íslenski Athafnasjóðurinn IV: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í framhaldssjóði SÍA á vegum Stefnis sem meðal annars er búið að fjárfesta í VAXA, Good Good og Rotovia. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.
  
  
• VEX I: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í framtakssjóðnum VEX. Sjóðurinn hefur nú fjárfest í AGR Dynamics, Opin kerfi og Annata. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.
  
  
• Framtaksfjárfestingarsjóðurinn Horn IV: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í framtaksfjárfestingarsjóðnum Horn IV á vegum sjóðastýringarfélagsins Landsbréfa sem hefur fjárfest í GoPro, S4S og Eðalfangi. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.

Vísis fjárfestingar:

• Iðunn framtakssjóður: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í framtakssjóðnum Iðunn á vegum Kvika eignastýringar. Sjóðurinn hefur nú fjárfest meðal annars í Coripharma, EpiEndo Pharmaceuticals, Kara Connect og NeckCare Holding. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.
  
  
• Crowberry II: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í vísisjóðnum Crowberry II. Sjóðurinn fjárfestir bæði í innlendum og erlendum vaxtarfélögum og hefur fjárfest meðal annars í Clutch, Rocky Road, GemmaQ, Tiimo, Embla og GreenBytes. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.
• Eyrir Vöxtur: Árið 2021 fjárfesti Lífeyrisauki í Eyri vöxtur á vegum Eyrir Invest. Sjóðurinn hefur fjárfest í PayAnalytics, Passio, Justikal, FÓLK og Tulipop. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.

Fjárfestingar í innviðum:

• Innviðir fjárfestingar: Árið 2015 fjárfesti Lífeyrisauki í innviðasjóði sem m.a. fer með eignarhlut í HS Veitum. Árleg ávöxtun er um 14%.
  
  
• Innviðir fjárfestingar II: Árið 2022 fjárfesti Lífeyrisauki í framhalds innviðasjóði í rekstri Summu sem fer m.a. með eignarhlut í Mílu ehf. Þessi fjárfesting er skammt á veg kominn.

Fasteignafjárfestingar:

• Fasteignasjóður SRE II: Árið 2011 tók Lífeyrisauki þátt í fasteignasjóðnum SRE II á vegum sjóðastýringarfyrirtækis Stefnis þar sem meðal annars var fjárfest í Icelandair hótelinu á Akureyri, húsnæði Nýherja, Hótel Borg og Advania. Árleg ávöxtun fjárfestingarinnar á eignarhaldstíma sjóðsins var um 24%.
  
  
• Fasteignasjóður SRE I: Árið 2011 tók Lífeyrisauki þátt í fasteignasjóðnum SRE I á vegum sjóðastýringarfyrirtækis Stefnis sem var stofnað utan um kaup á fasteigninni Þingvallastræti 23 (Icelandair Hótelinu á Akureyri). Árleg ávöxtun fjárfestingarinnar á eignarhaldstíma sjóðsins var um 13%.
  
  
• FAST - I: Árið 2012 tók Lífeyrisauki þátt í fasteignasjóðnum FAST-I á vegum sjóðastýringarfélagsins Íslandssjóða sem meðal annars fjárfesti í Höfðatorgi, húsnæði Ríkislögreglustjóra og Fjársýslu ríkisins. Árleg ávöxtun fjárfestingarinnar á eignarhaldstíma sjóðsins var um 9%.
  
  

Fjárfestingar í sérhæfðum lánum:

• Veðskuldabréfasjóðir: Á árunum 2014-2021 hefur Lífeyrisauki fjárfest í veðskuldabréfasjóðunum Alda Credit Fund (I, II, III), Veðskuld (II, III), SÍL og Landsbréf Veðskuldabréfasjóð (I, II) en um er að ræða fjárfestingu í innlendum veðskuldabréfum þar sem undirliggjandi eru meðal annars skuldabréf með veð í fasteignum. Árleg ávöxtun veðskuldabréfasjóðanna er um 8%.

Beinar fjárfestingar/meðfjárfestingar:

• HSV Eignarhaldsfélag (HS Veitur): Árið 2015 fjárfesti Lífeyrisauki í félaginu HS Veitum, sem er innviðafjárfesting í tengslum við vatnsdreifikerfi. Árleg ávöxtun frá fjárfestingu er um 27%.
  
  
• SF V (Festi): Árið 2014 fjárfesti Lífeyrisauki í félagi sem var stofnað utan um fjárfestingu í fyrirtækinu Festi, sem á sínum tíma voru meðal annars verslanirnar Krónan og Elko. Árleg ávöxtun fjárfestingarinnar var um 27%.
  
  
• Hvatning (Bláa lónið): Árið 2019 fjárfesti Lífeyrisauki í sjóði á vegum Landsbréfa sem fer með eignarhlut í Bláa lóninu. Árleg ávöxtun er hingað til um 9%.
  
  
• SF VI slhf (Verne Global): Árið 2014 fjárfesti Lífeyrisauki í SF VI á vegum Stefnis sem var fjárfesting í Gagnaverinu Verne Global á Reykjanesi. Árleg ávöxtun er um 8%
  
  
• PCC Bakki: Árið 2015 fjárfesti Lífeyrisauki í kísilverksmiðju PCC við Húsavík. Líftíma verkefnisins er ekki lokið en ánægjulegt er að eftir varúðarniðurfærslur síðustu ára vegna rekstrarerfiðleika var í ár stór hluti af varúðarniðurfærslunni dreginn til baka. Fjárfestingin er eftir þær breytingar bókuð á um 70% af upphaflegu kaupvirði.
  
  

Undanfarin ár hefur nýjum fjárfestingum verið bætt í safnið. Dæmi um fjárfestingar sem hefur nýlega verið bætt við eru: SÍL 2 hs. og CP Invest slhf. (Coripharma). Vert er að koma inn á að með slíkar fjárfestingar þykir eðlilegt að ábati sé lítill fyrst um sinn og jafnvel neikvæður. Aftur á móti eru væntingar um að fjárfestingarnar skili hagnaði þegar tekur að líða á fjárfestingartímabilið.